Prosiect Sero - Beth sy'n digwydd yn ein cymunedau?

Gweld y tudalen hwn yn Saesneg / View this page in English

Prosiect Zero yw ymateb Cyngor Bro Morgannwg i'r argyfwng newid yn yr hinsawdd. Mae'n dwyn ynghyd yr ystod eang o waith a chyfleoedd sydd ar gael i fynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd a natur, lleihau allyriadau carbon y Cyngor i sero net erbyn 2030 ac annog eraill i wneud newidiadau cadarnhaol.

Mae'r dudalen hon yn tynnu sylw at rywfaint o'r gwaith dan arweiniad y gymuned sy'n helpu i wneud y Fro yn lle gwyrddach i fyw, ymweld â hi a gweithio.

Fforwm Coed Penarth

Sefydlwyd Fforwm Coed Penarth yn 2016 oherwydd pryderon ynghylch coed stryd yn cael eu tynnu a pheidio â disodli. Y prif nod oedd gofalu am goed stryd Penarth. Nod arall hefyd oedd sefydlu - gweithio tuag at sicrhau Statws Tref Coetir ar gyfer Penarth: byddai hyn yn golygu cynyddu nifer y coed ym Mhenarth er mwyn sicrhau gorchudd canopi coed cyffredinol o 20%. Mae aelodau Fforwm Coed Penarth yn cynnwys amryw o bobl broffesiynol a lleygwyr, sydd wedi datblygu perthynas waith gref gyda Chyngor Bro Morgannwg, gan rannu gwybodaeth ac arbenigedd, helpu gyda gofal llawer o goed ifanc ar draws Penarth, a chydweithio i hyrwyddo'r nodau uchod. Mae llawer o aelodau Fforwm Coed Penarth yn gwirfoddoli gydag amryw o is-grwpiau eraill o Gymdeithas Ddinesig Penarth - y mae pob un ohonynt yn gweithio i wneud Penarth yn amgylchedd gwyrddach, mwy cynaliadwy.

Mae Fforwm Coed Penarth wedi ymgyrchu ers blynyddoedd lawer i annog Cyngor Bro Morgannwg i sefydlu rôl bwrpasol ar gyfer Rheolwr Coeadwriaethol, ac i greu Strategaeth Coed Cyngor Bro Morgannwg. Ym mis Hydref 2023 fe wnaeth y Cyngor recriwtio Rheolwr Coed, ac ym mis Hydref 2024 ystyriodd Pwyllgor Craffu'r Amgylchedd ac Adfywio'r Cyngor yr 2il ddrafft o'r Strategaeth Coed i'w gymeradwyo'r Cabinet cyn gynted â phosibl. Mae aelodau Fforwm Coed Penarth wrth eu bodd gyda'r canlyniadau hyn! Mae Fforwm Coed Penarth yn parhau i gefnogi'r Rheolwr Coedydd yn ei waith a bydd yn annog y Cyngor i gyrraedd yr holl nodau a nodir yn y Strategaeth Goed. Mae prosiectau parhaus eraill a gefnogir gan aelodau Fforwm Coed Penarth yn cynnwys plannu a gofalu am goed ym mhob un o'r parciau ym Mhenarth ac ar y Llwybr Rheilffordd. Rydym hefyd yn rheoli'r coed ffrwythau ym Mherllan Gymunedol Cosmeston. Rydym yn cwrdd yn rheolaidd fel grŵp yn y gwahanol safleoedd.

Valeways

Mae Valeways wedi'i leoli yn y Barri ac mae wedi bod ers 1996. Mae gennym ddau brif nod. Yn gyntaf i helpu ac annog pobl i gerdded yng nghefn gwlad hardd y Fro i'r perwyl hwnnw rydym yn trefnu teithiau cerdded rheolaidd dan arweiniad ac i bobl sy'n hoffi gwneud eu peth eu hunain rydym yn cynhyrchu taflenni cerdded am ddim. Yn ail er mwyn sicrhau bod pobl yn gallu cerdded yng nghefn gwlad rydym yn gweithio gydag adran Hawliau Tramwy Cyhoeddus y cynghorau ac yn trefnu partïon gwaith wythnosol i glirio vegitation, casglu sbwriel a sicrhau bod llwybrau troed yn glir ac yn ddiogel i bobl gerdded yn y Fro er eu hiechyd a'u lles.

Yn ddiweddar, trefnodd Faleways Ŵyl Gerdded o 27 o deithiau cerdded ar draws 6 diwrnod gyda llawer o deithiau cerdded thema gan gynnwys cynefin glöyn byw, daeareg y Barri a hanes y Fro. Er mwyn hwyluso'r teithiau cerdded hyn treuliwyd cannoedd o oriau yn clirio a glanhau'r llwybrau troed a'r cilffyrdd ledled y Fro, er mwyn sicrhau y gallai pobl gael mynediad i'r teithiau cerdded yn ddiogel a mwynhau'r harddwch a gynigir gan gefn gwlad y Fro.

Y ffordd hawsaf o gysylltu â ni yw anfon e-bost at info@valeways.org.uk

Gwyrddio Penarth Gwyrddio (GPG)

GPG yw grŵp amgylcheddol cymunedol Penarth. Rydym yn gweithio i greu Penarth mwy cynaliadwy. Ein nod yw annog gweithredu lleol cadarnhaol i helpu i fynd i'r afael â heriau byd-eang gan gynnwys yr argyfyngau hinsawdd a natur. Ers 2010 rydym wedi chwarae rhan flaenllaw mewn prosiectau mor amrywiol â Siop Penarth, Perllan gymunedol Cosmeston, ymgyrch Cymunedol Di-Plastig, a chodi ymwybyddiaeth am newid hinsawdd mewn ysgolion a'r gymuned ehangach. Ers 2020 rydym wedi sefydlu Penarth Benthyg (ein llyfrgell leol o bethau) a chyfres o brosiectau tyfu cymunedol.

Fe wnaethon ni sefydlu Benthyg Penarth, llyfrgell leol o bethau, yn 2021 i gefnogi'r gymuned i allu benthyg eitemau y mae angen iddynt ond eu defnyddio unwaith mewn tro. Wedi'i leoli yn y Kymin, Penarth, rydym yn cefnogi trigolion Penarth i arbed arian, lleihau gwastraff a defnydd a'u hôl troed carbon. Mwy o wybodaeth yn https://penarth.benthyg.cymru/

Cysylltwch â'r grŵp drwy e-bostio gwyrddio.penarth.greening@gmail.com

Grŵp Glanhau Traeth Gwirfoddol

Grŵp Glanhau Traeth Gwirfoddol ei sefydlu ym mis Chwefror 2018, Rydym yn glanhau traeth bob mis o Fae Barry Jacksons, Ynys y Barri, Traeth Gileston, traeth Aberddawan, traeth Llanilltud Fawr, traeth Monknash i draeth Aberogwr. Rydym yn gwneud cystadlaethau a gweithgareddau plant i hyrwyddo amgylchedd iach a chael mwy o ddiddordeb plant mewn achub anifeiliaid arfordir.

Yn ddiweddar, glanhaodd 30 o wirfoddolwyr Traeth Gileston ac fe wnaethon ni gasglu 20 bag o sbwriel plastig oddi ar ein harfordir.

Ysgol Gynradd Oak Field

Gynradd Oak Field yn Ysgol Gymunedol ac maent yn ymwneud yn helaeth â'n cymuned, o ddarparu cymorth gyda thlodi bwyd i lanhau'r amgylchedd.

Mae ein dysgwyr wedi helpu i lanhau'r gymuned a chodi ymwybyddiaeth o'r sefyllfa tipio anghyfreithlon a sbwriel drwy ysgrifennu a dosbarthu llythyrau i'r aelwydydd yn yr ardal.

Prosiect Tirwedd Adfer y Ddawan

Diolch i gyllid gan Gronfa Treftadaeth y Loteri Genedlaethol Rhwydweithiau Natur ac arianwyr eraill, mae'r Prosiect Tirwedd Adfer y Ddawan yn cydlynu rhaglen waith tair blynedd i wneud gwelliannau bioamrywiaeth ar hyd Afon Thaw ei llednentydd a'r tirweddau cyfagos, sy'n rhedeg tan fis Mawrth 2026.

Nod y prosiect yw o fudd i fywyd gwyllt lleol, tirfeddianwyr a'r gymuned, ac mae'n darparu cyfleoedd amrywiol i sefydliadau, grwpiau cymunedol, a gwirfoddolwyr gymryd rhan yn y gwaith cadwraeth.

Sgyrsiau Hinsawdd Llanilltud Fawr

SHLF dechreuodd yn 2021, mae gennym tua 50 aelod. Ein pwrpas yw gwrando ar bryderon ein cymuned o ran Newid yn yr Hinsawdd a chymryd camau gweithredu lleol yn y gymuned i leihau ein hôl troed carbon a gwella bioamrywiaeth. Rydym yn ceisio cynyddu ymwybyddiaeth o Newid yn yr Hinsawdd. Rydym wedi trefnu digwyddiadau lle rydym wedi archwilio materion yn cynnwys bwyd lleol, trafnidiaeth, mannau gwyrdd, tai, cyflenwid/effeithlonrwydd ynni, ailgylchu a pryneriaeth gyfrifol. Mae gweithio mewn partneriaeth â chyrff eraill yn elfen bwysig yn y ffordd yr ydym yn gweithio. Rydym wedi llunio cyfansoddiad yn ddiweddar ac wedi sefydlu cyfrif banc i'n galluogi i wneud cais am arian sydd ei angen i fwrw ymlaen â'n gwaith. Dim ond y dechrau yw hwn.

Mewn ymateb i'r argyfwng ynni buom yn gweithio gyda nifer o sefydliadau eraill i sefydlu “mannau cynnes” yn Llanilltud. Ein prif ffocws ar hyn o bryd yw bwyd. Ein nod yw hyrwyddo ac annog cynhyrchu a bwyta bwyd lleol, fforddiadwy maethlon, blasus. Rydym yn archwilio sefydlu canolbwynt bwyd lleol, gan gynnwys cegin gymunedol. Rydym wedi partneru gyda'r bwrdd Iechyd i gomisiynu astudiaeth ddichonoldeb i gegin gymunedol/ masnachol.

Gardd Pawb

Agorodd gardd pawb yn 2022, ar ôl i'r safle adfeiliedig o'r blaen oddi ar Rhodfa Margaret yng Ngholcot gael ei drawsnewid yn le llewyrchus i'r gymuned ei fwynhau.

Roedd y prosiect yn ymdrech gydweithredol gyda thrigolion, ysgolion, tîm Buddsoddi Cymunedol y Cyngor, a phartneriaid. Bu Ysgol Gynradd Colcot, Cymdeithas Preswylwyr Colcot, Bouygues UK, Peirianneg Sifil Horizon, Adnodd Cenedlaethol Cymru, Eggseed, Addysg Gartref Cymru, Gwasanaeth Ieuenctid y Fro, Dechrau'n Deg a Cartrefi'r Fro i gyd wedi helpu i ddatblygu elfennau o'r safle a ddewiswyd gan y gymuned drwy ymgynghoriadau cyhoeddus.

Mae'r ardd yn ymfalchïo ag amrywiaeth o nodweddion gan gynnwys tŷ gwydr wedi'i wneud o boteli plastig wedi'u hailgylchu, ardal chwarae, rhandir, a chanolfan addysg.

Ers ei gwblhau, mae grwpiau cymunedol ac Ysgol Gynradd Colcot wedi bod yn allweddol yn y gwaith cynnal a chadw a chynnal a chadw'r gerddi, ac yn aml yn cynnal digwyddiadau, gweithdai a sesiynau lles ar y safle.

Os ydych yn dymuno cymryd rhan gyda Gardd Pawb, cysylltwch â Swyddog Buddsoddi Cymunedol Mark Ellis i gael rhagor o wybodaeth: MarkEllis@valeofglamorgan.gov.uk

Gwesty Bug

Tŷ gwydr potel wedi'i ailgyl

Rhandiroedd